Czy ból mięśni zawsze oznacza zakwasy?

Czy ból mięśni zawsze oznacza zakwasy?

Ból mięśni najczęściej kojarzymy z dużą dawką aktywności fizycznej, do której nie jesteśmy przyzwyczajeni. Ten stan powszechnie, choć nie do końca poprawnie, nazywamy zakwasami. Co jeszcze poza nimi może powodować bóle mięśniowe? Kiedy się nimi martwić, a kiedy wystarczy trochę odpoczynku?

Czym tak naprawdę są zakwasy?

Właściwe zakwasy są wynikiem nagromadzenia w mięśniach kwasu mlekowego. Jego wysokie stężenie wywołuje ból, a to zmusza nas do zmniejszenia intensywności wysiłku. Zakwasy tak naprawdę chronią nas przed skutkami mocnego przetrenowania, które mogłoby doprowadzić do trudnych do wyleczenia uszkodzeń mięśniowych. Zbierający się w mięśniach kwas mlekowy, w prawidłowych warunkach jest metabolizowany w ciągu kilku godzin po treningu, a ból mięśni, który pojawia się do 48 godzin po podętej aktywności to tzw. DOMS-y. DOMS to opóźniona bolesność mięśniowa będąca wynikiem mikrourazów w tkance. Zaburzone zostają połączenia aktynowo-miozynowe i zrywają się włókienka mięśniowe. Proces ten jest pożądany o ile występuje w umiarkowanym stopniu. Uszkodzone fragmenty regenerując się rosną i stają się silniejsze. Dodatkowo tkanka, która jest obciążana dostaje informację, że jest potrzebna, więc zaczyna wytwarzać nowe połączenia. Efektem tego procesu jest rozbudowa mięśnia, wzrost jego siły i wytrzymałości.

Ból mięśni podczas infekcji

Zapalenie mięśni jest jednym z objawów grypopodobnych i może być jednym z pierwszych sygnałów rozwijającej się infekcji, zwykle mającej podłoże wirusowe. Ból obecny jest bez wyraźnej przyczyny, utrzymuje się w spoczynku, a towarzyszyć mu może uczucie wiotkości i braku siły mięśniowej. Zapalenie mięśni na podłożu bakteryjnym zwykle ma ograniczony charakter i jest problemem wtórnym do pierwotnego uszkodzenia tkanki. Może być to np. efekt zranienia się brudnym nożem i niedokładnego oczyszczenia rany. W takiej sytuacji ból jest ograniczony z uszkodzonego obszaru i może mu towarzyszyć miejscowy obrzęk i zaczerwienienie. Ból utrzymuje się w spoczynku i mocno nasila się pod wpływem ucisku lub ruchu.

Ból mięśni w chorobach tkanki łącznej

Ból mięśni jest również charakterystyczny dla schorzeń zaburzających funkcję wszystkich rodzajów tkanki łącznej. Najczęściej są to choroby zapalne o podłożu reumatoidalnym. Bóle mięśniowe dotyczą wtedy wszystkich obszarów ciała, ale szczególnie mocno mogą nasilać się w okolicy szyi i barków, a także bioder. Procesowi chorobowemu zwykle poddane są też inne łącznotkankowe struktury, w związku z czym zmiany mogą być widoczne np. na skórze. Objawem, o którym często wspominają pacjenci jest sztywność poranna, która utrzymuje się do ok. godziny po przebudzeniu i ustępuje stopniowo wraz z podejmowanymi codziennie czynnościami.