Ziołolecznictwo to inaczej terapia za pomocą różnego rodzaju ziół. Obejmuje obszar medycyny oraz farmakologii i polega na wytwarzaniu leków ziołowych z roślin leczniczych. Odpowiednio przygotowane stosowane są w profilaktyce i leczeniu chorób. Ziołolecznictwo stanowi alternatywną medycynę naturalną. Należy jednak pamiętać, że przyjmowanie ziół należy zawsze skonsultować z lekarzem, gdyż niektóre z nich mogą wywoływać niepożądane dla organizmu skutki. Wraz z rozwojem świadomości ekologicznej i modą na zdrowe jedzenie wzrosło zainteresowanie ziołolecznictwem i stosowaniem ziół, jako tradycyjnej medycyny ludowej.
Początki ziołolecznictwa
Pierwsze wiadomości o ziołolecznictwie pochodzą ze starożytnej Babilonii i Asyrii. W dokumentach historycznych z tamtego okresu znajdują się wzmianki o leczniczych właściwościach rumianku, lukrecji, nagietka i szafranu. W Egipcie medycyna oparta była przede wszystkim na ziołach. Kapłani, którzy pełnili także funkcje lekarzy, opracowali przepisy sporządzania leków ziołowych na różne choroby. Doceniano miętę pieprzową, aloes oraz jałowiec. W Europie rozkwit leczenia ziołami miał miejsce w starożytnej Grecji. Zielarze specjalizowali się w poszukiwaniu ziół i sporządzaniu leków. Z ich inicjatywy powstały też pierwsze apteki. W średniowieczu wiedza na temat ziół pielęgnowana była w klasztorach, gdzie powstały pierwsze zielniki i księgi z recepturami leków ziołowych. Zioła doceniane są na całym świecie. Szczególne miejsce zajmują w medycynie chińskiej, tybetańskiej oraz w systemach medycyny indyjskiej.
Obszary zadaniowe
Głównym zadaniem ziołolecznictwa jest poznanie właściwości roślin leczniczych, opis mechanizmu ich działania, wykrycie interakcji z innymi substancjami, szczegółowe opracowanie dawkowania leku, rozpracowanie metabolizmu czynnych w nich substancji oraz określenie ewentualnych skutków ubocznych dla organizmu. Z ziołolecznictwem ściśle związana jest fitoterapia, która polega na wykorzystaniu leków roślinnych w profilaktyce oraz leczeniu chorób. Receptury ziołowe przechodzą cały szereg procedur podczas których potwierdzana jest ich skuteczność oraz wysoki poziom bezpieczeństwa. Aby mogły być dopuszczone do powszechnego obiegu muszą być zgodne z wymogami Europejskiej Agencji Leków.
Formy preparatów roślinnych
Preparaty ziołowe mogą występować w postaci nalewek, maści, tabletek, syropów lub wyciągów. Znakomicie sprawdza się susz lub zmielone na proszek ziarna.
W jaki sposób powinno się skutecznie stosować zioła?
Aby maksymalnie wykorzystać prozdrowotne właściwości ziół należy je przyrządzać zgodnie z recepturą. Ponadto zioła trzeba przyjmować regularnie przez dłuższy czas. Jeżeli przyjmujemy inne leki wymagana jest konsultacja z lekarzem, aby wyeliminować potencjalne skutki uboczne łączenia ze sobą czynnych substancji. Warto zastosować następujące porady. Nie popijamy ziół mlekiem, sokami owocowymi czy herbatą. Niewskazana jest także kawa. Nie słodzimy naparów ziołowych. W przypadku odczuwania goryczy można dodać niewielką ilość miodu. Podczas zakupu suplementów ziołowych należy zwracać uwagę na skład produktu i ilość substancji czynnych.
Przykładowe zastosowanie ziół
Ogromną popularnością cieszy się liść mięty pieprzowej. Pobudza bowiem trawienie i działa rozkurczowo. Koszyczek rumianku działa przeciwzapalnie i wiatropędnie. Owoc kopru wpływa rozkurczowo na mięśnie układu pokarmowego. Cebula czosnku ma zalety bakteriobójcze i niszczy pasożyty. Wymienione surowce nie mają niepożądanych skutków ubocznych.