Rynek się zmienia, a wraz z nim ewoluował również marketing i kompozycja marketingowa, za pomocą której podmioty wpływają na otoczenie. Popularny mix 4P został zastąpiony przez 7P, w ramach którego w większym stopniu docenia się wartość czynnika ludzkiego.
Początki i definicja marketingu
Początki marketingu sięgają przełomu XIX i XX w., kiedy występowały kryzysy nadprodukcji. Podaż dóbr była większa niż moce konsumentów w zakresie możliwości nabycia tych dóbr, co wymusiło zmianę podejścia do produkcji i dopasowywanie jej do popytu. Z czasem wykształciła się orientacja marketingowa, założeniem której było opieranie się na uprzednim rozeznaniu potrzeb konsumentów.
Z definicji natomiast marketing ściśle powiązany jest z rynkiem, ponieważ z angielskiego “market” oznacza właśnie “rynek”. Mianem marketingu określa się instrumenty oraz działania służące badaniom rynku i jego kształtowaniu. To proces obejmujący szereg obszarów w funkcjonowaniu przedsiębiorstwa jak określanie grup docelowych, ustalanie cen, sposób dystrybucji towarów czy wdrażanie pomysłów służących zwiększaniu zasięgów. Wszystko ma prowadzić do realizacji założonych prze organizację celów.
Instrumenty marketingowe – istota oraz rodzaje
Bez instrumentów marketingowych nie byłoby możliwe kształtowanie zjawisk rynkowych. Podmiot dzięki instrumentom może oddziaływać na nabywców, komunikować się z nimi a także uzyskiwać feedback z otoczenia. Wśród instrumentów marketingowych występują te związane z produktem, dystrybucją oraz aktywizacją sprzedaży, a do najbardziej znanych należą koncepcje 4P oraz 7P.
Marketing mix w formie 4P
Niezwykle popularna koncepcja 4P obejmuje następujące instrumenty:
– product (produkt)
– price (cena)
– place (rozumiane jako dystrybucja)
– promotion (promocja)
Ostatni z podpunktów można by dodatkowo rozbudować i wyszczególnić w jego obrębie reklamę, public relations, sponsoring i sprzedaż osobistą.
Strategia 7P w marketingu
Rynek stanowi przestrzeń stale podlegającą zmianom, więc nie dziwi, że również strategie marketingowe ulegają modyfikacjom. Rozwinięcie koncepcji 4P poskutkowało wyodrębnieniem się Siedmiu “P” marketingu i rozbudowaniu wcześniejszego schematu o dodatkowe elementy. Jakie zagadnienia oprócz wymienionych powyżej wchodzą w skład 7P?
Są to:
– people (ludzie)
– process (proces)
– physical evidence (świadectwa materialne)
Widać zatem, że w drodze ewolucji marketingu na znaczeniu zyskał czynnik ludzki, jego postawa oraz wpływ na osiąganie celów przez przedsiębiorstwo poprzez jak najlepszą obsługę klienta. Środkowy podpunkt odnosi się zaś do poszczególnych etapów kontaktu klienta z przedsiębiorstwem i jego produktem, o co zahacza zwrócenie uwagi na produkt (wywołanie zainteresowania), finalizacja transakcji i dbałość o konsumenta również po dokonaniu transakcji. Świadectwa materialne zaś nawiązują do kwestii wizualnych, dzięki którym wizerunek marki jest spójny oraz pozytywnie odbierany na zewnątrz organizacji.
Bez względu na to, jaką strategię weźmiemy pod uwagę, wspólną ich cechą jest dążenie do zaspokajania potrzeb konsumentów przy jednoczesnym realizowaniu własnych planów.